Collaiste na Gàidhlig USA, Aithris

Bu mhath leam aithris nas coileanaiche a dheanamh air cùrsa goirid na Gàidhlig a rinn mi ann an àite brèagha Vermont aig deireadh an iuchair. Tha an cùrsa air a chur air dòigh le Collaiste na Gàidhlig à Alba Nuadh. 'S abaist dhaibh cùrsaichean goirid a dheanamh ann an Alba Nuadh fhèin fad an t-samhraidh. Ach airson an darna thuras, rinn iad cùrsa anns na Stàitean Aonaichte, ann an Vermont.

Gu èibhinn, mar SMO bith an cùrsa a'tachairt ann an seann sabhal, ach sabhal airson carbaidean. Bith an cùrsa a'tachairt air Shelburne Farm, beagan mìltean gu deas o Bhurtlington, Vermont. 'S e sean tuachanas a th'ann, ach tuachanas nach fhaca thu a-riamh, le ceangal leis an teaghlach Vanderbilt. Faodaidh an sabhal a bhith na thaigh airson dhaoine beartach.

Mhair an cùrsa còig lathaidhean agus bha còigh uaireanan de chùrsaichean ann gach latha. Ghabh mise tri uaireanan Gàighlig agus dà uair pìobrachd gach latha. Ach mar a bha an t-seachdainn a'dol seachad, dh'atharraich mi gu dà uair òrain Gàidhlig seach pìobrachd. Rinn mi sin airson dà adhbhran. Bha mo mi nigheann nas sìne airson òrain Gàidhlig a dhèanamh. Agus gu sònraichte, 's i Màiri NicAoghnais a bh'ann an tè-theagaisg. Tha sinn ga h-aithnaicheadh air sgàth gur h-i a bhios a'dèanamh nan programan Rannan 's Orain airson Cloinne air telebheisean Gàidhlig. Tha teipeichean Gàidhlig agam, agus bith ise a nochdadh annta gu tric agus tha mo nigheanan gu math measail oirre. Mar sin, bha i uabhasach fhèin sònraichte a bhios ag ionnsachadh òrain Gàidhlig o Màiri NicAoghnais.

As deidh latha làn Gàidhlig 's òrain 's pìob 's mar sin adhart, bha tachartas ann a bha gu math spòrsail. Mar eisimplir, oidhche ciadin, mar seòrsa chèilidh ann far an robh na luchd-teagaisg a'seinn 's a'cluiche 's ag innse dhuinn òrain. Mair sin torr 's dà uair a thìde agus bha e uabhasach fhèin math.

Feasgair diardaoin, bha cothrom aig na h-oilinich a'seinn 's a'cluich 's mar sin adhart. Cha robh mi cinntineach dè a bu chòr dhomh a dhèanamh. Bha na faclan an òrain An Eala Bhan agam. Mar sinn chuir mi romh a sheinn nam aonar 's gun inneal ciùil gam chuideachadh . Cha do rinn mi a leithid a-riamh roimhe sin.

Ro an t-òran a seinn, thuirt mi anns a'Ghàighlig agus anns a'Bheurla gur i cànan gu math feumail sa tha a'Ghàighlig. Tha i feumail airson fàilte a chùr ri chèile, airson clann a thogail. Ach a bharrachd air a sin, tha bàrdachd as brèagha a chunnaic mi a-riamh anns a'Ghàidhlig.

'S an uairsin, mhìnich mi An Eala Bhan mar litir a'ghaoil sgrìobhte ag àm a'chiad chogaidh agus faodaidh sinn èisteachd ris mar shaighdear a bhiodh ga sgrìobhadh neo mar a leannann a bhiodh ga leughadh. Agus mhìnich mi gach rann a sheinn mi.

As deidh làimh thàinig boireanach thugam 's deòir na sùilean. Thuirt i gu robh an t-òran gu math ciallach dhi. Oir bha an duine aice dìreach air tilleadh air ais o Falluja far a robh e airson ochd mìosan. Bha mo bheul fosgailte 's theab na deòir a tighinn do mo shùilean-sa. Bha na faclan an òran nam phocaid. Thug mi dhi iad. Bhruidhinn bu beagan comhla. Bha mi toilichte air a son-sa.

Thachair rudan eile ach innisich mi dhuibh iad nas fhaide.

Chuck

Laithean Saora ann am Montreal

Tha mi air na laithean saora agam ann an Canada, ann am Montreal. Tha mi air bhith ann o chionn tòrr is da sheachdainn. A’ chiad seachdainn, bha mi ann am Vermont aig cùrsa na Gàidhlig. Chòrd sin rium gu mòr. ‘S Collaiste na Gàidhlig a Alba Nuadh a bha a ruith a’chùrsa.

Tha e inntinneach dhomh a bhith ann a Quebec. Dh’fhuirich mi tri bliadhna deug ann an Quebec. Chaidh mi dhan sgoil Fhraingis. Dh’fhàs mi fileantach sa chànan agus bha Fraingis na cànan laitheal dhomh. Ach an-dràsda, ged nach eil doileadas sam bith agam ri Fraingis a thuigsinn, ‘s e Gàidhlig a tha airson tighinn tro mo bhilean seach Fraingis. Tha mi a’fearchdainn rudeigin gòrrach nuair a chuireas cuideigin ceist rium san Fhraingis 's bith a leth cuid mo fhreaggairt anns a’Ghàidhlig!

Co-diugh. Tha tòrr teaghlaichean dà-chànanach ann am Montreal. ‘S e cultar gu math dà-chànanach a th’ann am Montreal agus chan eil e a’coimhead neonach idir do na sean cairidean agam gu bheil mi a’togail mi nigheann ann an dòigh dà-chànanach ged a bhiodh an roghainn de cànan a’coimhead car neonach dhaibh.

Tha làrach linn èile agam, saoilidh mi gum bhiodh e math nan rinn mi ‘Togail na cloinne sa Gàidhlig’ mar fear de na cuspairan air an làrach linn sin.

Rudeigin èile a tha gu math inntinneach dhomh. Thachair mi ri fear a chaidh don China. Bha e ag ionnsachadh Chinis. Bha e ann airson 5 seachdainnean. Thuirt e gu robh e comasach comhraidhean a dheanamh ann an dòigh simplidh sa Chinis as deidh ach còig seachdainnean. Còig seachdainnean. Chluinnich mi a-riamh gur e cànan doirbh a th’ann an Chinis. ‘S dòcha gu bheil tha ag ionnsachadh a leubhadh, thuirt e, ach ma tha thu airson labhairt ‘s comhraidhean a dheanamh sa chànan, chan eil doirbh idir.